28 Mayıs seçimlerine saatler kala Kılıçdaroğlu, kredi kartı borçlarını hazinenin üstleneceği vaadinde bulundu. Bu vaadin ne kadar gerçekçi olduğunu Haber7 muhabiri Yavuz Selvi konunun uzmanları ile konuştu.
“ÇOK BÜYÜK RAKAMLAR”
Doç. Dr. Hasan Bardakçı
Geçmiş rakamlarla birlikte neredeyse 1 milyon 400 bin kişi kredi kartı borçlarını ödeyememiş durumda. Siz neredeyse 1.5 milyon kişinin kredi kartı borçlarını silmeyi vaat ediyorsunuz. Gelir-gider dengesini bilmeyen bir kişinin bu vaadi vermesi ne kadar doğru? Bunu da tartışmak gerekiyor. 2022 yılı için bireysel kredi kartı kullanımı 286 milyar TL’dir. Kemal beyin ‘300 milyar dolar bir para getireceğim’ vaadi vardı. Bu da buna benzemeye başladı. Geçmişte ödenemeyen rakamları buna dahil ettiğiniz de çok büyük rakamlar çıkıyor. İktidar da olmadan hazineden böyle vaat vermek ne kadar etik?
“OLASI BİR İŞ DEĞİL”
Ekonomist Doç Dr. Yüksel Okşak
Esas mesele böyle bir şey adil mi, değil mi? Bence onu tartışmak lazım. Her hane halkının kendi harcama metodolijisi var. 2022 itibariyle kredi kartı borcu 369 milyon TL’ye gelmiş. Bugün kü durum bu rakamın baya bir üstündedir. Bence Türkiye’nin bu tarz defterleri seçim sonrası ortadan kaldırması gerekiyor. Sürekli SGK ve prim borçlarını da aflar geliyor. Yapısal bir vergi reformunu tamamlayıp, bundan sonraki dönemlerde af süreçlerini dillendirmeyeceğiz bir zamana girmemiz lazım. Bu sefer vergisini düzenli ödeyenler ‘biz neden düzenli ödedik’ diyorlar. Kılıçdaroğlu’nun vaadi olası bir iş, yapılması gereken bir iş değil.
“BANKACILIK VE İCRA İFLAS KANUNA GÖRE SUÇ”
Yeminli Mali Müşavir / Ekonomist Muhammet Bayram
Herkesin numarasını paylaştığı web tabanlı sistemler var. Buradan herkese gidebilir. Ama sadece borcu olan kişilere gittiyse burada hukuki bir ihtilaf söz konusu. Bankacılık kanunun 73.maddesine göre bu mesaj, ‘müşteri sırrının ifşası’ niteliğinde bir mesaj. Eğer bir kişinin bankaya borcu varsa, bu borçlu kişilerin bir zümreye bildirilmesi, bildiren kişi açısından TCK kapsamında bir suç teşkil etmektedir. Cumhuriyet Savcılığına ihbarla birlikte yargılanırlar. KVKK kapsamında bir kişinin bilgilerini, başka biriyle paylaşmak mümkün değil. İcra iflas kanunun 362. maddesine göre de, bir memur eliyle Cumhuriyet Savcılığında bir ihbar ve soruşturma olmaksızın kişilerin lehine ve aleyhine kullanılması suç doğurur. Bunlarla değerlendirdiğimizde sayın Kılıçdaroğlu’nun paylaşımı genele yapıldıysa bir suç teşkil etmeyecektir. Ama sadece borçlu olanlara yönelik kişilerin rızası olmaksızın bu yapılıyorsa hem bankacılık düzenleme kanunu göre hem de icra iflas kanuna göre hem de TCK ilgili hükümlere göre suç doğuracaktır.
“BUGÜNE KADAR KAÇ VAADİNİ YAPTI?”
Haber7 Yazarı Dr. Ahmet Yarız
Benim cep telefonuma da bu mesaj geldi. Bu bilgileri nereden aldıklarını da çok merak ediyorum. Sayın Kılıçdaroğlu bugüne kadar birçok vaat verdi. Ne kadarı yaptı? Bunu vatandaşın takdirine bırakalım. Mesajda, borçların hazine tarafından üstleneceği ve vatandaşında bunu 36 vade ile faizsiz olarak geri ödeyebileceğini söylüyor. Kredi kartı borçlarına baktığımızda, geçen hafta itibariyle vatandaşın yaklaşık 700 milyar TL’lik borcu var. Bunun yaklaşık 360 milyar TL’si taksitli, kalan kısmı da taksitsiz. Bunu 3 yıl içerisinde faizsiz geri ödeneceği söyleniyor. 700 milyar borcun hazine tarafından karşılanmasının maaliyeti yaklaşık 350-400 milyar TL’dir. 2023 bütçesi yaklaşık 4.5 trilyon lira. Yaklaşık %7-8’ine denk geliyor. Bütçeye ilave bir yük olacağı ortada.