Bir dönem terörle anılan ancak kararlı mücadele ile terörden temizlenen bölgelerdeki petrol aralamaları yaygınlaşıyor. Gazetelerin Ankara temsilcileriyle bir araya gelen Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, aramalarda yeni rotanın Hakkari olduğunu söyledi.
SEFERBERLİK OLMALI
Enerjinin verimli kullanılması gerektiğine dikkat çeken Bayraktar şunları söyledi: “Kamuoyunda bu farkındalığı arttırmamız gerekiyor. Dolayısıyla önümüzdeki dönemde bu anlamda düzenleyeceğimiz seferberlik yaklaşımıyla, ülkede bunu ilerletebiliriz. 2024’le 2030 yıllarını kapsayacak -bu yılın sonunda muhtemelen bunu açıklayacağız- ulusal enerji verimliliğimizin ikinci fazı ile alakalı bir çalışma içerisindeyiz şu anda.”
NÜKLEERDE İKİNCİ SANTRAL SİNOP
“Akkuyu’da seneye elektrik üretmeye başlayacağız. Nükleerdeki hikaye devam ediyor, ikinci santral veya lokasyon diyelim, Sinop olacak. Ama bir o kadar önemli olan bizim Trakya’da mutlaka bir nükleer santrale sahip olmamız lazım. Büyük çaplı nükleer santrallerin dışında İngiltere ve Amerika’yla küçük modüler reaktör denilen ve Türkiye’de de üretimin daha yerlileşme imkânı olduğu yeni bir teknolojiyi yakinen çalışıyoruz. Bu arada, hem ikinci santral hem Trakya’yla alakalı şunu da söyleyeyim. Rusya, Güney Kore ve Çin’le görüşmelerimiz şu anda devam ediyor. Fransa’yla Akkuyu’da çalışıyoruz, Fransa’dan üçüncü taraf bağımsız denetimle alakalı çok ciddi destek alıyoruz.”
GABAR’DA HEDEF 200 BİN VARİL
“Türkiye’de günlük yaklaşık 1 milyon varil ham petrol tüketiyoruz. Bu ham petrolün şu ana kadar yaklaşık yüzde 8’ini kendi imkanlarımızla karşılıyoruz. Gabar’daki keşifle bu rakamı bu sene 100 bin varil gün üretime çıkaracağız. Hedef, 2024 sonunda bu rakamı 200 bin varile çıkarmak. Yani Gabar’da Şehit Esma Çevik Sahası ve Şehit Aybüke Yalçın Sahası’ndan 100 bin varile yakın ilave üretim gelmesi söz konusu. Dolayısıyla bunlarla beraber 200 bin varil, Türkiye’nin ihtiyacının yüzde 20’sini kendi kendine karşılaması anlamına gelir.”
ÜMİTLE KAZIYORUZ
“Kato’da şu anda çalışma devam ediyor. Muhtemelen birkaç haftaya daha ihtiyacımız var. Gabar, biraz daha kuzeye doğru giden bölge, ondan sonra Hakkâri’ye doğru giden bölgelerde biz yeni arama kuyuları kazacağız bu sene ve bunların hepsini ümitle kazıyoruz. Günün sonunda bizim yüzde 20 ihtiyacımızı karşılayacak, yani geride koca bir yüzde 80 var.”
ENERJİDE 2035’E KADAR 200 MİLYAR DOLARLIK PROJE
Bakanlığının önümüzdeki süreçteki hedeflerini anlatan Bayraktar şöyle konuştu: “Temel hedeflerimizden bir tanesi, arz güvenliğini kesintisiz şekilde sağlamak. Bunu mümkün olan en rekabetçi, en ucuz şekilde sağlamak. Ama bunu sağlarken de yerlileşmeye, yani yerli kaynağın kullanımına azami ölçüde önem vermek. Benim esas işim elektrik, doğal gaz, akaryakıt fiyatlarını mümkün olduğu kadar aşağıda tutabilmek. 2022 yılı için 96,5 milyar dolarlık bir ithalat yaptık. Bu kadar büyük bir enerji ithalatıyla ekonomide köklü bir değişimi-dönüşümü yapmak mümkün değil.”
PROJE SETİ HAZIR
“Önümüzdeki dönemde proje odaklı bir çalışmayı daha yoğun sürdürmeyi hedefliyoruz. Bizim önümüze bir proje seti ve portföyü var. Şu anda gözüken, 2035 yılına kadar startını verip bir kısmını tamamlamamız gereken, bu dönemde başlayıp biten, bir kısmı başlayacak, bir kısmı başlamak için hukuki altyapısı hazırlanacak yaklaşık 200 milyar dolarlık projelerimiz var. Bu projelerimizin içerisinde yenilenebilir, nükleer, doğal gaz-petrol arama, doğal gaz-petrol ve elektrik altyapı projelerimiz, enterkonneksiyon projelerimiz var. Dolayısıyla 200 milyar dolarlık bir proje setiyle önümüzdeki sürece hazırlanıyoruz. Bu 5 yıl ve ondan sonrası için de biz tekrar enerjide özellikle yatırımlarla alakalı portföyü çeşitlendirme, daha güçlü kılarak yabancı yatırımı buraya çekmeyle alakalı bir sürecin içerisine giriyoruz.”
BAE İLE ANLAŞMA İMZALAYACAĞIZ
Birleşik Arap Emirlikleri’ne (BAE) gideceklerini belirten Bayraktar “Enerji gündemin en önemli maddelerinden bir tanesi, ölçek üretebileceğimiz projeler burada. Bizim bir proje setimiz var, içerisinde nükleerin, rüzgarın, güneşin, altyapı projelerinin olduğu bir set. Bunların bir kısmını onlarla paylaştık. Dolayısıyla enerji yatırımları gündemimizde, yenilenebilir var, onların içerisinde doğal gaz projeleri var, birtakım altyapı, elektrik ve doğal gaz altyapı projeleri var. Dolayısıyla o seyahatteki Katar ve Suudi Arabistan’da da benzer şeyleri konuşuyoruz. BAE ile son 2-3 haftadır inanılmaz yoğun çalışıyoruz. İmzalayacağımız anlaşmalar var. Biz onlarla enerjideki ilişkimizi stratejik ortaklık düzeyinde görüyoruz. Bu çerçevede bir şey imzalamayı planlıyoruz. Ama proje bazlı konuştuğumuzda bazı projeler daha ileride, daha olgunlaşmış durumda. Bazılarının biraz daha zamana ihtiyacı var” dedi.
KARADENİZ GAZI BOTAŞ’A BAĞLANDI
Bakan Bayraktar, Karadeniz gazında gelinen noktayı şöyle anlattı: “BOTAŞ hattına bağlantısı yapıldı, tamamlandı ama üretimin belli bir rejime girmesi, ki bizim hedefimiz günlük 10 milyon metreküp gaz üretmek, bu yılda yaklaşık 3,5 milyar metreküp demek. O da aşağı yukarı hane halkında 25 metreküp mutfakta ve sıcak suda kullanılan gaz miktarı oluyor. Hane halkımızın, 19 milyon doğal gaz abonesinin konutlarında sıcak su ve mutfakta kullandığı gazı biz bir senede üretmeyi hedefliyoruz Karadeniz’deki gazdan. İlk fazdaki 10 milyon metreküpe de bir günde çıkma şansımız yok. Onun hemen üretim rejimine girmesini de beklemek doğru değil. Yeniköy Kemerköy’ün üretimine mutlak surette ihtiyacımız var. Sürecin iletişimiyle alakalı bir çalışma yürüyor şu anda, doğru bir iletişim yapmak lazım, açık, şeffaf. Ama Türkiye’nin üretiminin neredeyse yüzde 2,5-3’ünü karşılayan santraller bunlar.”
RÜZGARDA HEDEF İHRACAT
“Önümüzdeki süreçte her yıl yaklaşık bin 500 megavat rüzgar projesi yapma hedefimiz var” diyen Bayraktar, hedefleri şöyle anlattı: “2035’e kadar 5000 megavatlık offshoreda, yani denizde rüzgar projemiz var. Marmara Denizi’nde, Kıyıköy’de, Karadeniz civarında ciddi bir potansiyel gözüküyor. Güneşte biraz daha iddialı hedeflerimiz var. Yıllık en az 3 bin-3 bin 500 megavatlık yeni kurulu gücü devreye almamız gerekiyor, yani 2035 yılına kadar yaklaşık 40 bin megavatlık ilave hedef koyduk. Bunları yaparken istiyoruz ki yerli ve yabancı yatırımcılar Türkiye’de pazarı görsünler. Türkiye’den de farklı coğrafyalara ihracat imkânları söz konusu olabilir.”
YATIRIMLAR KOLAYLAŞACAK
Madende de Türkiye’nin net ihracatçı konuma gelmesini hedeflediklerini belirten Bayraktar, “Madenlerde iş sağlığı ve güvenliği önceleyerek yatırımları kolaylaştıracak, izin süreçlerini iyileştirecek düzenlemeler madenlerin ekonomiye katkısını artıracaktır. Madenin ekonomiye katkısı daha fazla olabilir, olacaktır. Onun için yeni dönem benim öncelikli konularımdan bir tanesi yeraltı kaynaklarımız olacak” dedi.
İSRAİL’LE İŞ BİRLİĞİ
2016-17 döneminde İsrail’le bir müzakere süreci yürütüldüğünü hatırlatan Bayraktar, “Yeni dönemde bu süreçler yeniden başlayabilir. Dolayısıyla İsrail Başkanının Türkiye’ye ziyareti gündemde. Enerjide biz iş birliğini sadece doğal gazla sınırlandırmak istemiyoruz. Farklı alanlarda da enerjide iş birliği olabilir ama gaz bu işin bir anlamda amiral gemisi olabilecek bir konu” ifadelerini kullandı.